Suriye’nin siyasi geleceğini şekillendirme yolunda belirleyici bir adım atan Cumhurbaşkanı Ahmad Şara, anayasal bir bildiri hazırlamakla görevli uzmanlardan oluşan bir komite kurulması talimatını verdi. Bu adım, Esad rejiminin çöküşü sonrasında ortaya çıkan anayasal boşluğu ele almayı ve ülkenin geçiş döneminin temellerini atmayı amaçlıyor.
Çeşitli Uzmanlardan Oluşan Bir Panel
Yeni kurulan komite, hepsi geniş yasal ve politik deneyime sahip yedi üyeden oluşuyor. Atanan üyeler arasında anayasa hukuku uzmanları, uluslararası hukuk uzmanları ve insan hakları savunucuları yer alıyor. Bu durum, geniş bir akademik ve profesyonel uzmanlık yelpazesini yansıtıyor. Üyeler arasında anayasa hukuku uzmanı Dr. Abdulhamid el-Avvak, Şam Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dekanı Dr. Yasir Huveyş ve medeni hukuk alanında uzman üniversite profesörü Dr. İsmail Halfan bulunuyor.
Diğer üyeler arasında Şam Üniversitesi Kamu Hukuku Bölümü Başkanı Dr.Reyan Kuheylan, Şam Üniversitesi Siyaset Bilimi Fakültesi Dekanı Dr. Muhammed Radi Celhi, anayasa ve hukuk alanında araştırmalar yapan Dr. Ahmad Karubi ve anayasal yönetim ve insan hakları konusunda uzman gazeteci ve siyasi araştırmacı Dr. Behiye Mardini yer alıyor.
Geçiş İçin Bir Çerçeve Taslağı Hazırlamak
Komite üyesi Dr. İsmail Halfan’a göre, taslak hazırlık süreci zaten başladı ve komite ile Suriye Cumhurbaşkanlığı arasında görüşmeler yapılıyor. Medyaya açıklama yapan Halfan, görevin aciliyetine vurgu yaparak, “Hemen başlayacağız ve bu tarihi aşamada Suriyelilerin beklentilerini karşılayacak bir anayasal bildiri oluşturmayı umuyoruz” dedi.
Komite, önceki Suriye anayasa belgelerini, özellikle de takdir edilen 1950 Anayasası’nı gözden geçirecek ve Tunus ve Irak gibi benzer geçiş süreçlerinden geçmiş ülkelerin anayasa modellerini inceleyecek. Temel hedef, geçiş dönemi boyunca yönetim yapılarını tanımlayan, vatandaşların haklarını güvence altına alan ve hukuki sürekliliği sağlayan geçici ancak işlevsel bir anayasal çerçeve oluşturmak.
Önemli Hükümler ve Beklenen Zaman Çizelgesi
Henüz resmi bir taslak yayımlanmasa da, anayasal bildirinin 48 maddeden oluşacağına dair raporlar bulunuyor. Onaylanmamış bilgilere göre, belgenin, Suriye Cumhurbaşkanlığı’nın yetkilerini, Halk Meclisi üyelerini atama yetkisini ve Silahlı Kuvvetler’in Başkomutanı olarak hareket etme yetkisini tanımlayabileceği öne sürülüyor. Ayrıca, bildirinin, siyasi partilerin, dini veya etnik temellere dayanmadan ulusal temellerde kurulmasına izin vermesi bekleniyor.
Kesin bir zaman çizelgesi belirlenmemiş olsa da, Halfan komitenin taslağı birkaç gün içinde, en geç bir hafta içinde tamamlayıp Cumhurbaşkanı Şara’ya sunmayı hedeflediğini belirtti. Ayrıca, anayasal bildirinin, geçiş dönemi boyunca birkaç yıl sürecek geçici bir hukuki çerçeve olacağını da açıkladı.
Bir Dönüm Noktası
Bu anayasal komitenin kurulması, Suriye’nin Esed sonrası geçiş sürecinde önemli bir anı işaret ediyor. Ülke, kurumlarını yeniden inşa etmeye çalışırken, anayasal bildiri, ilerleyen yolun şekillenmesinde kritik bir rol oynayacak. Yüksek beklentilerle, Suriyeliler bu sürecin, istikrar ve anayasal bir yönetilen devletin temellerinin atılmasına yol açmasını umuyor.
