Suriye’nin Yeniden İmar Çabaları: Zorluklar ve Yaptırımlara Rağmen Ekonomik Canlanma
Suriye hükümeti, devam eden yaptırımlar ve mali kısıtlamalara rağmen ülkenin ekonomisini ve altyapısını yeniden canlandırmak için çabalarını artırıyor. Bu girişimin merkezinde, yedi yıl boyunca yurt dışında faaliyet gösteren Suriye Ulusal Toplantısı yer alıyor. 100’ün üzerinde önde gelen Suriyeli iş insanının katıldığı bu etkinlik, mülteci ve yerinden edilmiş kişilerin geri dönüşlerini desteklemek için ekonomik canlanmanın kritik rolünü vurguladı.
Hükümetin Yönettiği Ekonomik Reformlar
Suriye Maliye Bakanı Muhammad Abazid, 2 Mart’ta konferansta yaptığı konuşmada, hükümetin yatırım çekme ve ekonomik büyümeyi teşvik etme stratejilerini açıkladı. Özel sektör katılımını teşvik ederken kamu kaynaklarını koruyan adil ve şeffaf bir vergi sisteminin geliştirilmesi planlarını vurguladı. Özelleştirme konusundaki endişelere yanıt veren Abazid, hükümetin amacının, devlet mülklerini satmak yerine stratejik ortaklıklar kurmak olduğunu belirtti.
Tarım Bakanı Muhammad Taha Ahmad ise Suriye’nin tarımsal potansiyeline dikkat çekerek, ülkenin yüksek küresel rekabet gücüne sahip buğday, antep fıstığı ve zeytin üretimindeki güçlü çıkışını örnek gösterdi. Tarımın yeniden canlandırılmasının ekonomik istikrar ve gıda güvenliği açısından büyük katkı sağlayabileceğini vurguladı.
Yaptırım Hafifletme ve İş Dünyası Katılımı
SUT Başkanı Mufid Karama, Suriye’nin yeniden inşasında ulusal bir çabanın gerektiğini vurguladı. “SUT, yurt dışında vatansever iş insanları tarafından kuruldu ve şimdi devletin desteklenmesi ve özgürlük, demokrasi, sosyal adalet ve hukukun üstünlüğü ilkelerinin yerleşmesi için içerde çalışmanın zamanıdır” dedi.
Grubun kurucu ortaklarından Tamer Tunisi, Suriyeli iş insanlarını uluslararası bağlantılarını kullanarak ekonomik yaptırımların kaldırılması için baskı yapmaya çağırdı. Eski rejimin geriye tahrip olmuş bir ekonomi bıraktığını, ancak yeni liderliğin, Captagon ticareti gibi yasa dışı faaliyetlere karşı sert önlemler almak ve sömürücü ekonomik politikaları iptal etmek gibi kararlı adımlar attığını belirtti.
Yeniden İmar ve Mülteci Dönüşleri
Yeniden imar, mültecilerin ve yerinden edilmiş kişilerin geri dönüşünü kolaylaştırmada kritik bir faktör olarak görülüyor. Birçok mülteci, yetersiz barınma, istihdam fırsatları ve temel hizmetler nedeniyle hala yerinden edilmiş durumda. Konferans katılımcıları, etkilenen ailelere yönelik acil yardımların önemini vurguladı. Muntar al-Bizreh, bu tür hedeflenmiş yardımların gerekliliğine dikkat çekti.
Adalet reformu da önemli bir öncelik olarak öne çıktı. Dr. Musa Mitri, istikrarlı bir hukuki çerçevenin uzun vadeli ekonomik büyüme ve yatırımcı güveni için temel olduğunu savundu. Finansal açıdan ise Dr. Leyla al-Samman, iç ve dış yatırımları teşvik etmek için vergi adaletinin önemine vurgu yaptı.
Ekonomik analist Haytam Cud, hükümetin iyi planlanmış ekonomik politikalar uygulaması halinde Suriye’nin gayri safi yurtiçi hasılasının (GSYİH) 70 milyar doların üzerine çıkabileceğini öne sürdü. Ancak, yaptırımlar ve küresel piyasalara sınırlı erişim, hala büyük engeller oluşturuyor.
Medyanın Yeniden İmardaki Rolüi
Kamuoyunun algısının önemini kabul eden SUT, yeniden inşa çabalarını destekleyen güçlü medya stratejilerinin gerekliliğini vurguladı. Kurucu ortaklarından İyad al-Neccar, Dubai’nin medya odaklı ekonomik başarısını, Suriye’nin örnek alabileceği bir model olarak gösterdi.
Konferans, yeniden imar stratejilerini geliştirmek ve uygulamakla görevli özel komitelerin kurulmasıyla sona erdi. Zorlu bir yol olmasına rağmen, yetkililer ve iş insanları, ekonomik toparlanmanın uzun vadeli istikrar ve yerinden edilmiş Suriyelilerin geri dönüşü için bir temel oluşturabileceği konusunda temkinli bir iyimserlik ifade ettiler.
