Kuzeybatı Suriye’deki iki milyondan fazla yerinden edilmiş insan, temel ihtiyaçlardan yoksun kamplarda bir kış daha geçirmeye hazırlanıyor. Uluslararası yardımlar azalırken kamplarda gıda, su ve ısınma için yakacak sıkıntısı yaşanıyor, bu da milyonlarca kişiyi hayati tehlikeye açık hale getiriyor. İnsani yardım kuruluşları, acil müdahale olmazsa insani krizin soğuklarla ve temel ihtiyaçların fiyatlarındaki artışla daha da kötüleşeceği konusunda uyarıda bulunuyor.
Kuzey Suriye’deki krizi izleyen Suriyeli Yanıt Koordinatörleri Ekibi (SYK), iki milyondan fazla yerinden edilmiş kişinin günlük ihtiyaçlarını karşılayamadığını ve gıda ile yakıt fiyatlarındaki artışın, mevcut yardımlar ile acil ihtiyaçların karşılanamadığını bildirdi. SYK yetkilisi, “Açık alanlarda yaşayan siviller için durum katlanılmaz bir seviyeye ulaştı” derken, tek çözümün, yerinden edilenlerin kendi şehirlerine ve köylerine geri dönmesi olduğunu vurguladı ve uluslararası toplumu daha fazla insani yardım sağlamaya ve kalıcı çözümler bulmaya çağırdı.
Bu durum özellikle de çocukların ve yaşlıların bulunduğu kuzeybatı Suriye’deki iki milyondan fazla yerinden edilmiş masum insanı barındıran 1.508 adet kampta hayatı durma noktasına getirdi. Birçok kampta içme suyu, kanalizasyon, yollar, okullar ve sağlık merkezleri gibi temel hizmetler yok. Kış yaklaştıkça bu eksiklikler, kamp sakinleri için ciddi riskler oluşturuyor.
Birleşmiş Milletler İnsani İşler Koordinasyon Ofisi (BMİİKO) tarafından yayınlanan bir rapora göre, bu yıl BM’den gelen yardım sevkiyatlarında da önemli bir düşüş yaşandı. Ocak ayından ekim ayına kadar kuzeybatı Suriye’ye sadece 498 yardım kamyonu ulaştı. Bu sayı, geçen yıl Türkiye’den gelen yaklaşık 2.000 kamyon yardım ile kıyaslandığında ciddi bir zaafiyeti ve yetersizliği gözler önüne seriyor. Bu yetersizliğin ana sebebi geçen yıl ağustos ayından itibaren devrimci kurumların bulunduğu bölgelere gelen yardımların organizasyon yetkisinin Esad rejimine verilmesi olarak gösteriliyor.
Kış aylarının yaklaşmasıyla birlikte kuzey Suriye’deki koşulların daha da kötüleşmesi bekleniyor. Yerel bir yardım kuruluşu olan Yardım Koordinasyon Birimi, geçen kış kamplarda 42 soğuğa bağlı ölüm kaydedildiğini ve bu yıl yerinden edilmiş kişilerin sayısındaki artış ve insani yardımların yetersizliği nedeniyle bu sayının artabileceğini belirtti. Kuruluş, kamplarda ısınma, battaniye, kışlık kıyafet ve çadır ihtiyaçlarının acilen giderilmesinin gerekli olduğunu ifade etti. Kamplara ulaşımın sağlanması için yolların da sert kış koşullarına dayanıklı bir sekilde tamir ve onarımının gerektiğini belirtti.
BMİİKO’nun son kış yardım planı, yardım açığını kapatmayı hedefliyor. Kasım ayında yapılan bir duyuruda, en savunmasız nüfuslara kış yardımı sağlanması için “Sınır Ötesi İnsani Yardım Fonu” kapsamında 25 milyon dolar tahsis edildiği açıklandı. Ancak, bu kış yardım planının yalnızca %10’unun finanse edilmesi ve bölgedeki sağlık tesislerinin yarısının hizmet dışı kalması nedeniyle müdahale yetersiz durumda. BMİİKO sözcüsü, beş milyondan fazla kişinin sel, kar fırtınaları ve kamplardaki hijyenik olmayan koşullar nedeniyle soğuk algınlığı ve solunum yolu hastalıkları gibi tehlikelerle karşı karşıya olduğunu belirtti.
İdlib’de ise su kaynaklarının tükenmesi başka bir krizi tetikliyor. Bölgedeki önemli su pompalama projesi durduktan sonra, halk pahalı tankerlerle su almak zorunda kalıyor. İdlib sakini Ahmet Daboul, “2.000 litre su için 240 Türk lirası ödüyoruz, bu bir hafta bile yetmiyor” dedi. REACH adlı insani yardım kuruluşuna göre, İdlib’deki hanelerin %52’si suya erişim konusunda zorluk yaşarken, %70’i yetersiz su depolama kapasitesine sahip.
İsrail saldırılarından veya Esad rejimi ile müttefiklerinin sürekli saldırılarından kaçan yeni göç dalgaları, kuzeybatı Suriye’nin zaten dolu olan kamplarına daha fazla mülteci yönelmesine yol açabilir. İnsani yardım kuruluşları, sürekli yer değiştirmenin mültecileri çatışmalı bölgelere ya da aşırı kalabalık kamplara zorlayabileceğini belirtiyor.
Zaten 5,16 milyon kişiyi barındıran kuzeybatı Suriye’de, 4,27 milyon kişinin insani yardıma muhtaç olduğu biliniyor.
Uluslararası yardım kuruluşları, kötüleşen insani krize çözüm bulmak için küresel desteğin artırılması çağrısını sürdürüyor. Birleşmiş Milletler Sınır Ötesi İnsani Yardım Fonu, özellikle engelli bireyler, kadınlar ve çocuklar için temel hizmetlerin sağlanmasının aciliyetine dikkat çekiyor. “Finansman açığı çok büyük ve hızlı bir müdahale olmazsa, milyonlarca kişi için temel hizmetler ve kış yardımı yetersiz kalacak” açıklamasında bulundu. Şu anda kuzeybatı Suriye halkı, yalnızca acil yardım değil, aynı zamanda uzun vadeli istikrar sağlayabilecek uluslararası yardımı bekler durumda.
