Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy, İnsan Hakları Günü’nde yaptığı konuşmada, Beşar Esad rejimi altında Suriye’de işlenen zulümlerle Rusya’nın Ukrayna’daki eylemleri arasındaki benzerliklere dikkat çekti. Zelenskiy, ülkesinin Suriye halkıyla dayanışma içinde olduğunu belirterek, Esad ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in ittifakını kınadı ve her iki lideri de “şiddetin suç ortakları” olarak nitelendirdi.
Zelenskiy, Esad’ın rejiminin çöküşünün ardından Moskova’ya kaçışını hatırlatarak, “Esad, Putin’e sığındı. Peki Putin nereye kaçacak?” diye sordu. Esad rejimini kesintisiz bir şiddet dönemi olarak tanımlayan Zelenskiy, Suriye’deki hapishanelerde ve işkence merkezlerinde yaşanan insanlık dışı uygulamalara vurgu yaptı. “Kadınlar ve erkekler dövüldü, işkence gördü ve tecavüze uğradı. Binlerce insan bu şiddet fabrikasından geçti,” dedi.
Zelenskiy, Esad’ın yönetimini Rusya’nın Ukrayna’daki uygulamalarıyla karşılaştırarak, “Putin destekli tüm rejimler böyle görünüyor,” ifadesini kullandı. Ukrayna’nın Rus işgali altındaki topraklarda yaşanan zulümlere dair deneyimlerinden bahseden Zelenskiy, Kırım’dan Donbas’a kadar uzanan işgal bölgelerinde sistematik baskılar uygulandığını ve Müslüman Kırım Tatarlarının bu baskılardan özellikle etkilendiğini belirtti. Ayrıca, kötü şöhretli İzolyatsia hapishanesi gibi işkence merkezlerinin varlığına dikkat çekti.
“Rusya bir hapishane devletidir,” diyen Zelenskiy, “Başkasının çalınmış topraklarını yalnızca hapishanelerini ve işkence odalarını oraya kurarak elinde tutabilir,” şeklinde konuştu. Şubat 2022’de Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik tam kapsamlı işgalinden bu yana zulümlerin boyutunun ve acımasızlığının arttığını ifade etti: “Zulümler giderek daha geniş kapsamlı ve daha vahşi hale geldi.”
Suriye halkının Esad rejiminin hapishanelerinden kurtuluş görüntülerinin kendilerini derinden etkilediğini söyleyen Zelenskiy, “Biz Ukraynalılar, Esad’ın işkence odalarından kurtulan Suriyelileri gördüğümüzde derinden etkileniyoruz,” dedi. Lider, dünyadaki zorbalığa karşı verilen mücadelelerin birbiriyle bağlantılı olduğunu vurgularken, diktatörlerin iktidarlarını koruyabilmek için Putin gibi destekçilere bağımlı olduğunu belirtti.
“Esad ve Putin yalnızca bir lord ve vassal değil; aynı zamanda şiddetin suç ortaklarıdır,” diyen Zelenskiy, Putin’in Esad’ın çöküşünün intikamını almaya çalışabileceği konusunda uyarıda bulundu. Uluslararası toplumu, acı ve yıkım üreten rejimlere karşı birleşmeye çağırdı. Putin’in saldırganlığına karşı verilen mücadelenin sadece Ukrayna için değil, dünya için de önemli olduğunu söyledi.
“Uluslararası toplum, Ukrayna’nın Putin’in diktatörlüğüne karşı verdiği mücadeleye destek olarak, birçok bölgenin güvenliğini ve şiddetten korunmasını sağlamaktadır,” diyen Zelenskiy, konuşmasını adalet çağrısıyla sonlandırdı: “Hapiste olması gerekenler, yıllardır masum insanları hapiste tutan Putin ve Esad’dır.”
Zelenskiy’nin konuşması, baskı altındaki halkların ortak mücadelesine dikkat çekerek insan hakları savunucuları arasında büyük yankı uyandırdı. Suriye ve Ukrayna’daki mücadeleler arasındaki bağı vurgulayan bu konuşma, dünyaya baskı ve şiddetle beslenen diktatörlüklere karşı birlik olmanın önemini bir kez daha hatırlattı.
