Suriye devriminin Esad rejimini kesin olarak devirmesi, savaşla harap olmuş ülke için yeni bir dönemi işaret ediyor. Suriye Geçiş Hükümeti, devlet kurumlarının ve kritik dosyaların kontrolünü devralırken, Suriyeliler, kendilerini 50 yılı aşkın bir süredir terörize eden diktatörlüğün düşüşünü kutluyor. Ancak ülkenin yeniden inşası gibi zorlu bir süreç de başlıyor.
Askerî Operasyonlar Komutanlığı lideri Ahmet Şeraa, salı günü uluslararası toplumu yatıştırmaya çalışarak Suriye’de durumun istikrarlı olduğunu vurguladı. Şeraa, “Yabancı hükümetler endişelenmesin. Her şey kontrol altında ve istikrarı sağlamak amacıyla iyi planlanmış adımlar atıyoruz,” dedi. Ayrıca, yıllar süren çatışmaların Suriyelileri yıprattığını belirterek, ülkenin yeni bir savaşa hazır olmadığını ifade etti: “Korkulan Esad rejimiydi ve o artık yok. Ülke şimdi kalkınma, yeniden inşa ve istikrar yolunda ilerliyor.”
Büyük bir jeopolitik değişim
Beşar Esad’ın Rusya’ya kaçışı, Orta Doğu’da büyük bir jeopolitik değişime işaret ediyor. Esad’ın ayrılığı, 13 yıllık iç savaşı ve ailesinin 50 yılı aşkın süredir süren hükmünü sona erdirerek İran ve Rusya’nın bölgedeki etkisini önemli ölçüde zayıflattı.
Mali sistemde istikrar çalışmaları
Suriye Merkez Bankası, finansal sistemi istikrara kavuşturmak için hızlı adımlar attı. Banka, vatandaşlara mevduatlarının güvende olduğunu ve Suriye lirasının dolaşımdaki tek para birimi olarak kalacağını garanti eden bir açıklama yaptı. Ayrıca, bazı banknotların çekileceği yönündeki söylentileri yalanlayarak, resmi duyuruların yalnızca doğrulanmış platformlardan yapılacağını belirtti.
Geçiş hükümeti, büyük ekonomik zorluklarla karşı karşıya. Geçici Başbakan Muhammed el-Beşir, bu zorlukları kabul ederken, devrimci kurumlarca yönetilen İdlib’in başarılarını bir toparlanma modeli olarak göstererek iyimserliğini dile getirdi. Beşir, “Henüz döviz rezervimiz yok ve borçlar ile tahvillerle ilgili verileri toplamaya devam ediyoruz. Ancak zamanla Suriye’nin durumunu iyileştirebileceğimize inanıyoruz,” dedi.
Kurumların yeniden yapılandırılması
Devlet kurumları, dosyalarını ve sorumluluklarını devretmeye başladı. Arap Sosyalist Baas Partisi’nin merkezi liderliği, parti varlıklarını, araçlarını ve fonlarını Maliye Bakanlığı ile Adalet Bakanlığı’na teslim edeceğini duyurdu. Öte yandan, Esad rejimiyle ilişkili özel bir kurum olan Şam Üniversitesi, Yükseköğretim Bakanlığı’nın denetimine alındı.
Ahmet Şeraa, Deraa’da bulunan devrimci askerî güçlerin konfederasyonu olan Güney Operasyon Odası’nın liderleriyle yaptığı bir toplantıda, Hauran gibi bölgelerde istikrarı sağlamak için koordineli çabaların önemini vurguladı. Şeraa, “Bugünkü toplantı, devrimci güçleri herkesin haklarını koruyan bir merkezî liderlik altında birleştirmek adına önemli bir adım,” dedi.
Yeniden inşa sürecinde ilk adımlar
Geçiş hükümeti, otoritesini sağlamlaştırma ve yeni kurtarılmış ulusu yönetme yolunda önemli ilerlemeler kaydediyor. Esad rejiminin eski başbakanı Muhammed Gazi el-Celali, dosyaların geçici hükümete devredildiğini doğruladı. Celali, Esad rejimindeki kargaşayı ortaya koyarak, kilit bakanların ya ülkeyi terk ettiğini ya da rejimin son günlerinde iletişimsiz olduklarını açıkladı. Celali, vatandaşlardan kamu tesislerini korumalarını isteyerek, “Devlet mülkü tüm Suriyelilere aittir. Herkesin bunu korumasını rica ediyorum,” dedi. Ayrıca, ev hapsinde olduğu veya kötü muameleye uğradığına dair söylentileri yalanladı.
İdlib’deki Suriye Kurtuluş Hükümeti’ne (SKH), yönetimin bir sonraki aşamasını denetlemek üzere yeni bir kabine oluşturma görevi verildi. Şeraa, Suriyelilere yeni yönetimin karşılarındaki büyük zorluklarla yüzleşmeye hazır olduğunu belirterek, birlik ve hesap verebilirlik vizyonunu yineledi.
Ülke, yeniden inşa ve uzlaşı yolunda ilerlerken, uluslararası gözlemciler, Suriye’nin bu tarihi dönemi nasıl yöneteceğini yakından izliyor.
