Perşembe günü Şam’daki Emevi Meydanı’nda nadir görülen bir gösteri düzenlendi. Sivil ve laik bir devletin kurulmasını talep eden bu miting, Suriye’nin siyasi sahnesinde yeni bir sayfa açtı. Sivil Gençlik Topluluğu (SGT) tarafından organize edilen etkinlik, ulusal birlik ve ifade özgürlüğünü teşvik etti ancak aynı zamanda devrilen Beşar Esad rejiminin açık destekçilerinin katılımı nedeniyle sert eleştirilere yol açtı. Esad’ın düşüşünden bu yana türünün ilk örneği olan bu miting, Şam’daki güvenliği denetleyen Suriye Geçiş Hükümeti (SGH) veya devrimci güçler tarafından engellenmeden gerçekleşti.
Esad Yanlıları ile Birlik Mesajı
Göstericilerden bazıları, “Bir, bir, bir… Suriye halkı birdir” gibi devrimci sloganlar attı. Ancak kalabalık içinde, “Din Allah’a, vatan herkese” diyenler ve Esad yanlılarının varlığı tartışma yarattı. Katılımcılardan bazıları, geçmişte sosyal medyada baskıcı rejimi ve şiddet içeren yöntemleri açıkça savunmuştu. Esad yönetimi döneminde bu tür eylemler genellikle silahlı müdahaleler, saldırılar ve toplu tutuklamalarla karşılık buluyordu. Gösteride, geçmişte sivillere karşı varil bombası ve kimyasal silah kullanımı çağrısı yapan tanınmış rejim destekçileri de yer aldı.
Örneğin, mitinge katılan Reem Raslan, bir zamanlar sosyal medya platformu Twitter’da (şimdiki adıyla X) şu ifadeleri yazmıştı: “Bu [patlayıcı] variller az… [Suriye halkına] tank lazım ve umarım tanklar kimyasallarla doludur.”
Devrimci İtidal
Bazı katılımcıların sorunlu geçmişine rağmen, SGH ve devrimci polis güçleri, özellikle de HTŞ üyeleri, mitingi dağıtma ya da katılımcıları tutuklama yoluna gitmedi. Bu itidalli tutum, Esad rejiminin halka karşı otoriter yaklaşımından belirgin bir ayrışma gösteriyor. Esad döneminde barışçıl gösteriler bile şiddetle bastırılıyordu.
Bu mitingin gerçekleşmesine izin verilmesi, SGH’nin ifade ve toplanma özgürlüklerini koruma konusundaki kararlılığını gözler önüne seriyor. Bir aktivist, mitingi izlerken şu sözleri dile getirdi: “Bu gösteri Esad döneminde asla yapılamazdı. Bu, karşıt görüşlere sahip olanların bile tutuklanma ya da şiddet görme korkusu olmadan kendilerini ifade edebildiği güçlü bir mesajdır.”
Sivil Bir Devlet
SGT organizatörleri, bu gösteriyi demokratik bir Suriye inşa etme yolunda bir adım olarak nitelendirdi. Katılımcılar, askeri ya da dini yönetimden bağımsız bir devlet vizyonlarını vurguladılar. Şeffaflık, eşitlik ve tüm Suriyeliler için temsiliyet sağlayan bir hükümet istediklerini belirttiler.
Göstericilerden biri, “Tüm toplumsal kesimleri kapsayan bir Suriye istiyoruz,” dedi. “Amacımız, gelecekteki hükümetlerin hatalarına karşı durmak ve karar alma sürecine tüm seslerin dahil edilmesini sağlamaktır.” Başka bir katılımcı ise yeni bir anayasa hazırlanması gerektiğini dile getirerek, “Bugün buradayız çünkü ayrım gözetmeksizin tüm Suriyelilerin haklarını güvence altına alan demokratik bir devlet ve anayasa istiyoruz,” dedi.
Karşılaşılacak Zorluklar
Gösteri, daha kapsayıcı ve demokratik bir Suriye’nin potansiyelini ortaya koysa da, Esad yanlılarının katılımı hesap verebilirlik ve uzlaşma konularında soruları beraberinde getirdi. Bazı eleştirmenler, Esad’ın yönetimindeki zulmü destekleyenlerin, kamuoyuna kabul edilmeden önce adaletle yüzleşmesi gerektiğini savundu.
SGH, mitingdeki Esad yanlılarının varlığı hakkında herhangi bir yorumda bulunmadı. Ancak bu gösteriye tolerans gösterilmesi, sivil özgürlüklerin cezalandırıcı önlemlerden önce geldiğine dair bir işaret olarak yorumlanabilir. Esad’sız bir geleceğe doğru ilerleyen Suriye’de asıl zorluk, ifade özgürlüğü ile adalet ve hesap verebilirlik ihtiyacını dengelemek olacaktır.
Emevi Meydanı’ndaki Perşembe günü yapılan bu miting, Suriye için yeni bir dönemde barışçıl bir birlikte yaşama olasılığının bir kanıtı olarak öne çıkıyor.
