Suriye Yüksek Halk Meclisi Seçim Komitesi, 2025 tarihli 143 sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi kapsamında yapılacak parlamento seçimleri öncesinde ara seçim yasasının yürütme talimatlarını yayımladı ve çoğu vilayette alt komitelerin yemin ederek göreve başlamasını sağladı.
3 Eylül’de yayımlanan 28 sayılı karar; seçim bölgelerinin dağılımı, seçim organlarının oluşturulması, adaylık prosedürleri ve oylama mekanizmalarına dair düzenlemeleri içeriyor. İdari bölgeler seçim çevresi olarak belirlendi, sandalyeler 2011 nüfus sayımına göre dağıtılacak, gerektiğinde adil temsili sağlamak için ayarlamalar yapılabilecek.
Valilik düzeyinde itiraz komiteleri ve en az üç kişilik alt komiteler kuruluyor. Üyeler, göreve başlamadan önce topluca yemin ediyor. Seçim merkezleri, ilçe merkezlerinde ya da Yüksek Komite’nin belirlediği yerlerde olacak.
Seçim Organlarının Kuralları
Alt komiteler, istişarelerle seçim organlarını oluşturacak. Ön listeler mevcut sandalye sayısının iki katı kadar olacak; %70’i profesyonellerden, %30’u toplum önde gelenlerinden oluşacak. Kadın kotası %20, engelliler ve Suriye devrimi ile bağlantılı kişiler için %3 ayrıldı. Nihai liste onaylanmadan önce itiraz hakkı tanındı. Yalnızca seçim organı üyeleri Meclis’e aday olabilecek. Adaylık başvuruları nihai listelerin ilanından itibaren beş gün içinde yapılacak. Seçim kampanyası bir hafta ile sınırlı ve karalama, mezhepçi çağrılar veya kışkırtmalar yasak. Oylama, ülke genelinde tek günde yapılacak; şeffaf sandıklar, gizli oy kabinleri ve kamuya açık sayım şart koşuldu.
Yemin ve Atamalar
Komite sözcüsü Dr. Nevar Necme, Şam, Kırsal Şam, Dera ve Kuneytra’daki alt komitelerin Halk Meclisi merkezinde toplanacağını, diğer vilayetlerdeki süreci de üyelerin denetleyeceğini belirtti. 26 sayılı karar ile Halep, Kuneytra, Humus, Lazkiye ve Deyrizor’da alt komite üyeleri atandı. Deyrizor’da üyeler, vilayet yetkilileri önünde yemin etti; üç seçim bölgesinde toplam 10 sandalye ayrıldı.
Seçimler, “güvenlik koşulları” gerekçesiyle Suveyda, Haseke ve Rakka’da ertelendi. Necme, bu kararın “adil temsile verilen önemi” yansıttığını ve bu vilayetlerdeki sandalyelerin seçim yapılıncaya kadar ayrılmış kalacağını söyledi.
Alt Komitelerin Rolü
Necme, alt komiteleri “kilit” olarak niteleyerek; seçim organlarının oluşturulmasından, oylamanın yönetilmesine, sayımın denetlenmesine ve sonuçların açıklanmasına kadar tüm süreçten sorumlu olduklarını vurguladı. Atamalarda liyakat, dürüstlük ve kapsayıcılığa –özellikle kadınların temsil edilmesine– dikkat edildiğini ekledi.
Ayrıca halk arasında “Halk Meclisi” adının memnuniyet yaratmadığını, yeni dönemi daha iyi yansıtacak şekilde bir sonraki oturumda adının değişebileceğini dile getirdi. Seçim sonuçlarının ilanından sonraki ilk hafta içinde yapılacak açılış oturumuna en yaşlı üye başkanlık edecek ve gizli oyla meclis başkanlığı seçimleri gerçekleştirilecek.
