Suriye, Beşar Esed rejiminin devrilmesinden bu yana ilk kez Antalya Diplomasi Forumu’na resmi düzeyde katılarak bölgesel diplomaside geri dönüşünün önemli bir işaretini verdi. 11–13 Nisan tarihleri arasında “Bölünmüş Bir Dünyada Diplomasiyi Savunmak” temasıyla düzenlenen foruma Cumhurbaşkanı Ahmed Şara liderliğinde üst düzey bir heyet katıldı.
Şara, forumu “Suriye Cumhurbaşkanlığı için değerli bir fırsat” olarak nitelendirdi ve etkinliğin “bölgesel ve uluslararası meseleler üzerine birçok lider ve yetkiliyle görüş alışverişine imkân tanıdığını” söyledi. Suriye’nin egemenliğe, diyaloğa ve barışçıl çözüm yollarına bağlı olduğunu yineledi.
İkili Görüşmeler ve Değişen İttifaklar
Suriye heyeti üç gün boyunca oldukça aktifti. Şara, Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Katar Başbakanı Şeyh Muhammed bin Abdurrahman el-Sani ve Kosova, Libya ve Azerbaycan liderleriyle görüşmeler gerçekleştirdi. Öne çıkan gelişmelerden biri, Libya Başbakanı Abdulhamid Dibeybe ile imzalanan ve ekonomik ile sosyal işbirliğini kapsayan Libya-Suriye Yüksek Komitesi’nin yeniden etkinleştirilmesine yönelik anlaşma oldu.
Kosova Cumhurbaşkanı Vjosa Osmani ile yapılan görüşme ise Şam’ın önceki dış politikasından sembolik bir kopuş anlamına geldi. Esed rejimi döneminde Suriye, Kosova’nın bağımsızlığına karşıydı. Şara’nın bu açılımı, daha önce tanımadığı devletlerle dahi diplomatik köprüler kurmaya açık olduğunun göstergesi olarak yorumlandı.
Irak Kürdistan Bölgesi Başkanı Neçirvan Barzani ise Şaraa’nın kapsayıcı Suriye vizyonuna desteğini ifade ederek, X (eski Twitter) platformunda “bölgesel barış ve DEAŞ’a karşı ortak mücadeleye” vurgu yaptı.
Türkiye’nin Bölgedeki Rolü
Forum, Türkiye ile İsrail arasında Suriye bağlamında artan gerilimin gölgesinde gerçekleşti. Erdoğan, açılış konuşmasında Suriye’nin “yeni bir istikrarsızlık döngüsüne sürüklenmeye çalışıldığını” belirtti ve İsrail’i Suriye’nin Esed sonrası geçiş sürecini “sabote etmekle” suçladı.
Erdoğan, 8 Aralık Devrimi’ni (Esed’in devrilmesini) överek Ankara’nın Suriye’nin egemenliğine desteğini vurguladı. “Suriye’de kalıcı istikrar fırsatının heba edilmesine izin veremeyiz,” dedi ve ABD ile Rusya dahil küresel aktörlerle süren temasları doğruladı.
İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu ise Türkiye’nin Suriye’deki askeri varlığının, özellikle T-4 Hava Üssü gibi noktalara olan ilgisinin “güvenlik tehdidi” oluşturduğunu dile getirdi.
Yeniden İnşa İçin Bir Platform
Antalya Forumu, 140 ülkeden 4.000’den fazla katılımcıyı, 70’in üzerinde bakanı ve 20 devlet başkanını bir araya getirdi. Suriye’nin geçiş süreci ve istikrar perspektifleri üzerine özel bir oturum da düzenlendi. Forum organizatörlerine göre Şara’nın katılımı, diyaloğa “ağırlık” kattı.
Suriye Cumhurbaşkanı’nın katılımı ve ev sahibi Türkiye’nin sıcak karşılaması, sadece bir diplomatik dönüm noktası değil, aynı zamanda Şam’ın dış politikasını yeniden kurguladığının işareti olarak görülüyor. Erdoğan’ın sözleriyle: “Biz kan ve gerilim değil, refah ve istikrar istiyoruz.” Antalya, Suriye için bu vizyona atılan ilk adım olabilir.
