6 Ekim Perşembe günü Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi, Suriye Devlet Başkanı Ahmed Şara ve İçişleri Bakanı Enes Hattab’a yönelik yaptırımları kaldırma yönünde oy kullandı. Bu karar, gelecek hafta yapılacak tarihi Washington ziyaretinin önünü açarken, eski lider Beşşar Esed’in devrilmesinden bir yıldan kısa bir süre sonra Suriye’nin uluslararası konumunda dramatik bir dönüşüme işaret ediyor.
BM’de Politika Değişikliği
15 üyeli Konsey, ABD tarafından hazırlanan 2799 sayılı kararı 14 lehte oy ve Çin’in çekimser kalmasıyla kabul etti. Karar, Şara ve Hattab’ın 2014’ten bu yana El Kaide ve DEAŞ ile bağlantılı oldukları gerekçesiyle uygulanan BM yaptırım listelerinden çıkarılmasını öngörüyor.
ABD’nin BM Daimi Temsilcisi Mike Waltz, oylamanın ardından yaptığı açıklamada, “Bu metnin kabul edilmesiyle Konsey, Esed ve çevresinin devrilmesinden sonra Suriye’nin yeni bir döneme girdiğini tanıyan güçlü bir siyasi mesaj gönderiyor.” dedi.
Çin Temsilcisi Fu Cong ise çekimser kalma kararını savunarak, “Bu önlem tüm tarafların meşru güvenlik endişelerini yeterince karşılamıyor.” ifadelerini kullandı. Ancak itirazın olmaması kararın geçmesini sağladı ve Suriye ile Batı arasında daha yakın ilişkilerin önünü açtı.
Washington ve Londra’da Eş Zamanlı Adımlar
Oylamadan birkaç saat sonra ABD Hazine Bakanlığı da Şara ve Hattab’ı yaptırım listesinden çıkardığını doğruladı. Bakanlığın internet sitesinde Cuma günü yayımlanan güncelleme, benzer bir adımı atan Londra’nın açıklamasıyla paralellik gösterdi. İngiltere hükümeti de iki isme yönelik mali ve seyahat kısıtlamalarını kaldırdı.
Avrupa Birliği sözcüsü ise Reuters’a yaptığı açıklamada, BM kararının “Avrupa önlemlerine de yansıyacağını” belirterek Brüksel’in aynı yönde hareket etmeyi planladığını ifade etti. Sözcü, birliğin “barışçıl ve kapsayıcı, Suriye liderliğinde bir geçiş sürecini desteklemeye kararlı olduğunu” vurguladı.
ABD Başkanı Donald Trump, BM kararını memnuniyetle karşıladı ve Şara’yı “güçlü bir lider” olarak nitelendirdi. Beyaz Saray’da Perşembe akşamı yaptığı açıklamada Trump, kararın Türkiye ve İsrail’le yapılan istişarelerin ardından geldiğini, her iki ülkenin de Suriye’nin bölgesel diplomasiye yeniden dahil olmasını teşvik etmek için yaptırımların gevşetilmesini desteklediğini söyledi.
Suriye’den Uluslararası Tanınmaya Övgü
Suriye Dışişleri Bakanlığı kararı “Suriye diplomasisinin bir zaferi” olarak nitelendirdi. Bakanlık, sosyal medya platformu X’te yaptığı açıklamada, kararın “Başkan Şara’nın liderliğine duyulan artan güveni yansıttığını” ve “uluslararası toplumun Suriye’nin bölgedeki kilit rolünü yeniden teyit ettiğini” belirtti.
Suriye’nin BM Daimi Temsilcisi İbrahim Olabi ise oylamayı “Suriye ve halkını destekleyen Güvenlik Konseyi’nde nadir bir birlik anı” olarak tanımladı. Olabi, “Bugünün Suriye’si çatışma alanı değil, barış ve ortaklık devletidir.” dedi.
Washington’a Tarihi Ziyaret
Şara’nın Pazartesi günü Beyaz Saray’da Trump ile görüşmesi planlanıyor. Bu ziyaret, Suriye’nin 1946’da bağımsızlığını kazanmasından bu yana bir Suriye cumhurbaşkanının ABD’ye yapacağı ilk resmi ziyaret olacak. Beyaz Saray yetkililerine göre iki liderin, Suriye’nin ABD öncülüğündeki DEAŞ karşıtı koalisyona katılımını ve olası yeniden inşa desteğini ele alması bekleniyor.
ABD’nin Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack, Axios’a yaptığı açıklamada “Suriye Devlet Başkanı’nın ziyareti, ABD-Suriye ilişkilerinde yeni bir sayfa açıyor.” dedi. Güvenlik Konseyi kararıyla birlikte Washington, Londra ve AB’nin eşgüdümlü adımları, Şam ile bağların yeniden tesis edilmesi ve iç savaş sonrası on yılı aşan izolasyonun sona erdirilmesi yönünde geniş bir uluslararası çabayı ortaya koyuyor.
